فرض کنیم یک ساختمان را به هزینه یک ملیارد و دویست ملیون تومان میسازیم.
عمر این ساختمان 50 سال است و قیمت بنا ( بدون زمین ) در آن تاریخ(بعد از
50 سال) برابر 200 ملیون تومان است ( پول مصالح قابل استحصال از قبیل آجر
و آهن و غیره ) هزینه هر سال برابر خواهد شد با یک ملیارد تقسیم بر 50
سال، یعنی 20 ملیون تومان.
حالا فرض میکنیم که بعد از 25 سال مالکین تصمیم گرفتند این بنا را بکوبند
و بسازند( به دلیل افزایش قیمت بنا در شهر ، یا هر دلیل دیگر) یعنی
مالکین یک ضرر ( 500 ملیون تومانی ) را پذیرفته اند تا سود بیشتری
ببرند.( آیا مالکین این حق را دارند؟ ظاهرا بلی!!!) اما این کار باعث
اتفاق دیگری نیز در اقتصاد خواهد شد.در دید کلان در یک شهر ( مثلا تهران)
حدود 50 درصد ( با فرض نزدیک به واقعیت) بناهای نوساز ، با تخریب واحدهای
قبلی ساخته میشود. یعنی برای هر 400 متر مربع ساختمان نوساز، حدود 200
متر مربع ساختمان تخریب میشود.
با فرض ساخته شدن 253 هزار واحدمسكوني در سال 91 ( دنیای اقتصاد 23
اردیبهشت 92 ) و با تقریب هر واحد حدود صد متر مربع خواهیم داشت : بیست
و پنج ملیون و سیصد هزار متر مربع ساختمان نوساز ، چنانچه میانگین عمر
خانه های تخریب شده با فرض قبلی 25 سال باشد، یعنی نیمی از این رقم
ساختمان مخروبه و به قیمت امروز ( تقریبا دو ملیون تومان در متر مربع )
خواهیم داشت:
(متر مربع ساختمان تخریب شده) 25,300,000,000 / 2=12,650,000,000
تومان 12,650,000,000 * 2,000,000 =25,300,000,000,000,000
با هر دلار 3500 تومان این مبلغ بیشتر از هفت هزار ملیارد دلار خواهد شد!!!
عدد بسیار بزرگ است و این فقط برای یک شهر تهران بود و برای یک سال .این
ضرر در اقتصاد کلان کشور منظور خواهد شد. یعنی با این کار ، این مبلغ از
توان اقتصادی کشور کم خواهد شد . اگر به جای این تخریب بناهای قابل
استفاده ، ساختمان نو ساخته میشد . این مبلغ سود اضافی به اقتصاد وارد
میشد ، که میتوانست صرف خرید های دیگر صاحبان پول شده و اقتصاد را به
گردش در آورد.
تحلیل این که با این پول چه کارهائی میتوان انجام داد با سایر اساتید فن.
اگر درصدی از این ارقام نیز درست باشد ، تصمیم سازان و سیاست گذاران کشور
( و شهرها بخصوص تهران ) باید نسبت به اصلاح تصمیم های موجود اقدام ضروری
انجام دهند.
سهیل شریف
25 اردیبهشت 92
