از جامعه شناسان انتظار می رود که مشکلات اجتماع را بشناسند و راه کار اجرایی برای برون رفت از مشکلات اجتماعی ارائه نمایند . تقسیم بندی زیر را از یک سخنرانی دکتر محمد فاضلی شنیدم . تقسیم بندی خوبی است . در قالب دو شش ضلعی داخلی و خارجی مسئله را بازگو می کند . اگر شش ضلعی های خودمان را کنار شش ضلعی های دیگر کشورها بگذاریم ، کل مسئله جهانی را با هم خواهیم دید و سیاست خارجی و داخلی ما و دیگران قابل مشاهده خواهد بود .
1- مدلهای ذهنی رهبران هر کشور مهم است . مدل ذهنی مائو و رهبران فعلی چین متفاوت است و خروجی های متفاوتی را نیز سبب می شود . در ایران نیز چنین خواهد بود
2- مسیر تاریخی کشور روی هر مسئله مثلا تاریخ فعالیت های کشور در مقوله آب و یا روابط با روسیه و آمریکا و غیره . این دومین عامل مهم است
3- ظرفیت حکومت در حل مسئله ها است . مثلا دزدی در همه کشورها وجود دارد . اما هر حکومت چه میزان از بحران ها را حل کرده و یا می تواند حل کند . از زمان قاجار ما مشکل اصلاح نظام مالیاتی داشتیم و هنوز حل نشده است که همه وجوه درآمدی دولت در یک حساب جمع شود !
( اعدام قاتلها فرد کشته شده را زنده نمی کند . اما زخمی که جامعه از این آسیب اجتماعی برداشته التیام می بخشد ) حل نشدن مسئله های اجتماعی باعث می شود یک زخم التیام نیافته در زمینه های مختلف در جامعه داشته باشیم .
4- ساختار توزیع منافع در کشور چگونه است ؟
اولا ساختار چیست ؟( از صادرات شرکتهای کوچک و فروش یک قلم کالا و .....)
دوما از این منافع چه کسانی منتفع می شوند . رانت ها و غیره ( به کی می رسد )
5- محیط زیست کشور - بحران های اقتصادی قابل احیا است .اما اگر ظرفیت زیستی محیط جغرافیایی از دست برود ، جایگزین ندارد .
نیاز به جای زیست کردن
آب داشتن
آلودگی و دفن زباله ها
همه این سه قلم را طبیعت به ما می دهد .
6- کنشگری کنشگران - عامل تغییر عوامل فوق .
یک شش ضلعی هم برای خارج داریم با اولویت ما ایران موارد موثر بر آینده ما
1- آمریکا روی ما موثر است
2- چین هم روی ما موثر است .
3- روسیه - ما قرن ها تحت تاثیر روسیه هستیم . چه بخواهیم و چه نخواهیم .
4-اتحادیه اروپا - روابط و تعاریف با اتحادیه اروپا برای ما مهم است .
5- کشورهای منطقه ما است . عربستان و ترکیه و غیره و حتی هندی ها با ما و دیگران بر ما موثر است
6-سایر کشورهای جهان - مثلا اوکراین و برزیل روی قیمت محصولات مصرفی ما مرتبط است .
...
اگر ارتقای جذب سرمایه گذاراری خارجی روی این دو تا 6 عامل روی آن چه تاثیری می گذارد .
مثال دیگر مهار تورم با این دید رهبران و این زیر ساخت سازمان برنامه و غیره ممکن است و چگونه است ؟
آیا با این وضعیت هواپیما در کشور ، فرودگاه ساختن اقتصادی است ؟
و ...
تغییرات اقلیمی بر جهان
مستقیم روی ایران و سایر کشورهای جهان روی ما موثر است .
اگر مشکل جمعیتی و مشکل آب حل نشود ایران به میزان زیادی از بین خواهد رفت .