با توجه به این که آمار دلاری این پارامترها موجود است . میتوان از روی محاسبات نرخ دلار در هر زمان را محاسبه نمود.
پول در دسترس (M)عبارت است میزان نقدینگی (N )ضرب در نرخ دلار ( $rate)در بازار آزاد
بنا براین خواهیم داشت :
M=N*$rate
نسبت پول در دسترس به تولید ناخالص داخلی ( GDP ) برابر مقداری ثابت ( Fix ) است زیرا شرایط بازار ایران تغییر نکرده است .
بنا براین خواهیم داشت :
Fix = (N/($rate*GDP))
در سال 90 میزان نقدینگی حدود 357 هزار ملیارد تومان با نرخ دلار 3800 تومان بود . با تولید ناخالص داخلی 598 میلیارد دلار.
در سال 97 میزان نقدینگی 940 هزارمیلیارد ریال با تولید ناخالص داخلی 439 میلیارد دلار است . میتوان با برابر قرار دادن دو نسبت فوق نرخ دلار را محاسبه نمود.
[N (90)/($rate (90)*GDP (90))]= [(N (97)/$rate (97)*GDP (97)]
[357000/(3800*598)] = [940000/($rate (97)*439)]
بنا براین قیمت دلار به تومان برابر خواهد شد با :
($rate (97))= 10005.6
با توجه به این که مقادیر تولید ناخالص داخلی در طی زمان تغییر میکند یعنی میزان آن برای سال جاری از امروز تا فردا تغییر مینماید و از سوی دیگر میزان نقدینگی نیز دائما در حال تغییر است ، طبیعی است نرخ دلار دستخوش تغییراتی در طی زمان گردد.
برای پیش بینی میزان دقیق آن در هر روز نیز میتوان مقادیر دقیق تولید ناخالص و میزان نقدینگی را محاسبه نمود ( یا تخمین زد)
در هر حال جدای از نوسانات احساسی و یا دستوری میتوان با دقت بالائی نرخ واقعی دلار در هر زمان را از راه محاسبه برای همه اقتصادها محاسبه نمود .
اگر GDP ثابت باشد و افزایش نقدینگی با شیب ملایم داشته باشیم ، یک شیب ملایم افزایش نرخ دلار خواهیم داشت .
فرض کنیم دلار از نرخ فوق به قیمت 11000 تومان برسد . نشان از آن دارد که میزان نقدینگی 1033 هزار میلیارد تومان رسیده است .
همچنین برای نقدینگی 1333 هزار میلیارد تومان نرخ دلار برابر 14188 تومان میشود .
این که واقعا میزان نقدینگی امروز چقدر است به موارد زیادی از جمله سرعت گردش نقدینگی بستگی دارد . برای همه آمارها بانک مرکزی منبع قابل قبولی برای تحلیل خواهد بود.
