در سوره یوسف آیه 18 آمده است :
وَجَآؤُوا عَلَى قَمِيصِهِ بِدَمٍ كَذِبٍ قَالَ بَلْ سَوَّلَتْ لَكُمْ أَنفُسُكُمْ أَمْرًا فَصَبْرٌ جَمِيلٌ وَاللّهُ الْمُسْتَعَانُ عَلَى مَا تَصِفُونَ ﴿۱۸﴾
و پيراهنش را [آغشته] به خونى دروغين آوردند [يعقوب] گفت [نه] بلكه نفس شما كارى [بد] را براى شما آراسته است اينك صبرى نيكو [براى من بهتر است] و بر آنچه توصيف مىكنيد خدا يارىده است (۱۸)
در معنی صبر جمیل مطالب زیادی ذکر گردیده است . از جمله صبر بر از دست دادن فرزند برای یعقوب را صبر زیبا گفته اند .
گویند که یعقوب در فراق فرزند ، یوسف ، یوسف میگفت . ندا آمد اگر یکبار دیگر نام او را بر زبان آوری از پیامبری عزل میشوی.
از آن به بعد نگفت تا زمانی که پیراهن یوسف را آورده برای روشنائی چشمان ، بر روی او انداختند . در آن زمان آه کشید . ندا آمد : یوسف نگفتی ، اما این آه تو همان یوسف بود . برخیز که زمان مفارقت به انتها رسید و ...
اما در معنی صبر : بردباری – شکیبائی است بر چه ؟ بر سختی که بر شخص وارد شده است .
پس صبر بر سختی کم هم میتواند زیبا و زشت داشته باشد . اما زشتی و زیبائی صبر کدام است ؟
نه تنها صبر ، بلکه هر اتفاق خوب و بدی را میتوان با حال تشکر و رضای حق پذیرا شد ، یا با حال ناسپاسی ونارضایتی ...
آن صبری زیبا است که با حال رضا و شکر بر خداوند باشد .
داستان معروف لقمان در خوردن خربزه تلخ از دست صاحب خود ( زمانی که برده بود ) معروف است . این خربزه را برای ارباب آورده بودند و او لقمان را خیلی دوست میداشت . خواست خود بخورد ، گفت اولین تکه را به لقمان بدهد ، لقمان آن اولین لقمه را با چنان گشاده روئی و امتنان خورد که ارباب لذت برد و تکه دیگری به لقمان داد و همینطور تا جائی که یک تکه باقی ماند .
ارباب آن تکه را خود در دهان گذاشت و دید از شدت تلخی نمیتواند آن را فرو دهد .
از لقمان پرسید تو چطور خربزه به این تلخی را با چنین روی گشاده و لذت خوردی ؟
لقمان پاسخ داد : هر روز این همه خیر و خوبی از شما به من میرسد ، روا ندانستم به اندک تلخی ، روی خود را در برابر شما بگردانم . لذا به پاس آنهمه خوبی شما این اندک تلخی را به جان پذیرا شدم .
این صبر جمیل است .
میفرمایند : که اگر در سختی ها چهره باز نگه دارید ، نیکو است و البته خداوند بر حال بنده آگاه است . اگر لبخند نیز بزنید ، خداوند بیشتر دوست میدارد و البته اجر بنده نزد خداوند محفوظ است و خداوند آن حال و آن " لبخند برای رضای خدا " را در نظر خواهد داشت .
